Op 24 oktober 2023 vindt in de rechtbank Den Haag de inhoudelijke behandeling plaats in de rechtszaak van slachtoffers van het Hawija bombardement tegen de Nederlandse Staat.
Dit is wereldwijd de eerste rechtszaak over het militair optreden van de anti-ISIS Coalitie die voor de rechter komt.
Op 17 februari 2022 hebben vijfentwintig slachtoffers en nabestaanden van het bombardement in Hawija van 2 op 3 juni 2015 de Nederlandse Staat gedagvaard voor het onrechtmatige bombardement. Het bombardement heeft hun familieleden gedood en verwond en hun huizen verwoest. Zij eisen dat Nederland hun schade compenseert.
In de nacht van 2 op 3 juni 2015 hebben twee Nederlandse F-16’s een luchtaanval uitgevoerd op een wapenopslag en bommenfabriek van ISIS, in de stad Hawija in Irak. Door het bombardement en de enorme (secundaire) explosies die het veroorzaakte, zijn tenminste 85 burgers gedood, vele burgers verwond en zijn er duizenden huizen en gebouwen beschadigd.
De Staat heeft met dit bombardement een onaanvaardbaar risico op disproportionele schade aan burgers en burgerobjecten genomen. De Staat wist of had behoren te weten dat de luchtaanval enorm veel burgerslachtoffers zou (kunnen) veroorzaken en dat deze schade niet in verhouding stond tot het militaire voordeel dat het uitschakelen van het doelwit op dat moment zou opleveren.
Zowel de internationale anti-ISIS Coalitie als de Nederlandse Staat doen voorkomen alsof de oorlog tegen ISIS de meest precieze oorlog ooit is. Dit frame is onjuist. Onafhankelijke organisaties en media concluderen dat de luchtoorlog van de coalitie lijdt aan een extreem gebrek aan accurate inlichtingen en transparantie. Een dergelijke framing door de Staat van een precieze oorlog past in een systeem dat zo is ingericht dat hij minimale verantwoording hoeft af te leggen. Exemplarisch hiervoor is ook de luchtaanval op Hawija in juni 2015.
De zitting is openbaar en zal daarnaast ook digitaal toegankelijk zijn via een livestream. Dit nieuwsbericht zal worden geüpdatet met de link naar deze livestream.
Datum: dinsdag 24 oktober 2023
Aanvang: 09:30 uur
Gerecht: Rechtbank Den Haag
Adres: Prins Clauslaan 60, Den Haag 2595 AJ
De eisers worden in deze procedure bijgestaan door advocaten Liesbeth Zegveld en Thomas van der Sommen.
Zie verder:
- Ben Meindertsma, 'Nabestaanden Hawija klagen Nederlandse staat aan', 21 februari 2022
- Kees Versteegh, '"Onaanvaardbaar risico" genomen met aanval op Hawija', NRC, 20 februari 2022
- Jannie Schipper & Kees Versteegh, 'De Nederlandse "precisiebom" op een wapendepot van IS', NRC, 18 oktober 2019
- Ben Meindertsma & Lex Runderkamp, 'Nederlandse luchtaanval in Irak veroorzaakte zeker zeventig burgerdoden', NOS 18 oktober 2019