Aankomende donderdag 9 maart 2023 dient de rechtszaak tegen Frontex die door een Syrisch gezin werd aangespannen. Het gaat om een unieke zaak: het is de eerste keer dat het Europese grens- en kustwachtagentschap voor het Gerecht van de Europese Unie in een schadevergoedingsactie verantwoordelijk wordt gesteld voor het illegaal uitzetten van mensen en schenden van fundamentele rechten.
Het EU-agentschap werd eind 2021 door een Syrisch gezin voor de rechter gedaagd. Het Syrische gezin, met drie jonge kinderen tussen de 1 en 7 jaar, vroeg in oktober 2016 in Griekenland asiel aan. Hun verzoek daartoe werd geregistreerd. Elf dagen later werd het gezin door Frontex en Griekse autoriteiten op een vliegtuig naar Turkije uitgezet zonder dat zij een kans kregen op een asielprocedure. Evenmin was er een uitzettingsbesluit. Tijdens de vlucht, waar medewerkers van Frontex aanwezig waren, werden de drie jonge kinderen van hun ouders gescheiden. Ook werden zij gesommeerd niet te praten. In Turkije werd het gezin direct gevangengezet. Na vrijlating had de familie geen toegang tot basisvoorzieningen en lukte het hen niet het hoofd boven water te houden. Zij wonen inmiddels in Noord-Irak. Het gezin wordt in de rechtszaak bijgestaan door Flip Schüller, Marieke van Eik en Lisa-Marie Komp. De zaak wordt gesteund door BKB, VluchtelingenWerk Nederland, Sea-Watch Legal Aid Fund en Jungle Minds. Het gezin houdt Frontex verantwoordelijk voor de mensenrechtenschendingen waarvan zij het slachtoffer zijn geworden en eist een schadevergoeding.
Schendingen van grondrechten van de EU
Het gezin werd met de uitzetting slachtoffer van een zogeheten 'pushback', waarbij mensen zonder voorafgaande procedure naar een ander land-land worden uitgezet. Daarmee is het gezin door Frontex het fundamentele recht om asiel aan te vragen ontzegd. Ook heeft Frontex hiermee het verbod op non-refoulement geschonden, een basisbeginsel van het internationaal recht waarbij het verboden is om asielzoekers of vluchtelingen terug te sturen naar een land waar zij vervolging vrezen of het risico lopen op een onmenselijke behandeling. Beide zijn grondrechten die in de Europese Unie gelden, zoals ook in het EU-Handvest van de grondrechten is vastgelegd. Door kinderen tijdens de vlucht van hun ouders te scheiden, schond Frontex ook de rechten van het kind omdat het de kinderen daarmee in een traumatische situatie bracht.
Ondermijning van waarden waarop de EU is gebouwd
Tijdens de openbare zitting op 9 maart krijgen het Syrische gezin en Frontex de mogelijkheid hun standpunten in deze zaak te delen. De berichten over illegale pushbacks door Frontex stapelden zich afgelopen jaren op. Het Syrische gezin houdt Frontex verantwoordelijk voor het schenden van fundamentele rechten.
Advocate Lisa-Marie Komp: “Het schenden van grondrechten van de Europese Unie door een EU-agentschap is een ernstige ondermijning van de waarden waarop de Unie is gebaseerd. We roepen hiermee Frontex, en de EU, ter verantwoording om de rechtsorde te herstellen.”
VluchtelingenWerk Nederland: “Elke week nog worden mannen, vrouwen en kinderen die op de vlucht zijn voor oorlogen en geweld illegaal van de Europese grenzen verdreven. Hierbij kwamen ook mensen om, anderen werden mishandeld. Frontex speelt hierin een grote rol. Met deze zaak willen we duidelijk maken dat niemand, dus ook niet Frontex, boven de wet staat. We willen dat hiermee eindelijk een einde komt aan het schenden van mensenrechten en onderdrukking aan onze buitengrenzen.”
Meer informatie over deze zaak is ook te vinden op de website notonourborderwatch.com.
Wij nodigen u uit om deze rechtszaak te volgen. Het is mogelijk om de zitting bij te wonen, alle pers is welkom maar helaas zal er geen livestream zijn. De advocaten kunnen ter plekke worden geïnterviewd. S.v.p. wel van tevoren. registreren; de instructies voor registratie en de persrichtlijn tijdens zittingen van het Hof van Justite EU zijn beschikbaar op de website van het hof.
Eerdere berichten