De Nederlandse Staat is door journaliste Ans Boersma aansprakelijk gesteld voor de schade die zij heeft geleden als gevolg van het rechtshulpverzoek dat door Nederland is gedaan aan Turkije. Als gevolg van dit rechtshulpverzoek werd zij op 17 januari 2019 Turkije uitgezet en verloor zij haar werk als correspondent. Daarnaast liep zij reputatieschade op en zijn door het verzoek haar journalistieke bronnen in gevaar gebracht.
Voor Boersma kwam de uitzetting geheel onverwacht. Zij had net een nieuwe persaccreditatie ontvangen van de Turkse autoriteiten en werkte als journalist voor onder meer Het Financieele Dagblad. Zij werkte sinds 2017 als correspondent in Turkije, en had hier veel tijd en geld in geïnvesteerd. De kans dat zij terug zal kunnen keren naar Turkije en haar werk als correspondent zal kunnen oppakken is door deze gang van zaken nihil.
Het rechtshulpverzoek was gedaan in verband met een strafrechtelijk onderzoek naar feiten die in 2014 hadden plaatsgevonden. Boersma begrijpt niet waarom het nodig was de Turkse autoriteiten bij dat strafrechtelijk onderzoek te betrekken. Zij was zeer regelmatig in Nederland - ook in de jaren na 2014 - en de autoriteiten hadden ruim de gelegenheid om haar zo nodig over de feiten in kwestie te ondervragen. Daar komt bij dat het Openbaar Ministerie op de hoogte had moeten zijn van de risico’s die een dergelijk verzoek voor cliënte en voor haar journalistieke werkzaamheden met zich mee zouden brengen. Boersma stelt dat daarom dat het betrekken van de Turkse autoriteiten bij dit strafrechtelijk onderzoek onrechtmatig is en dat de Staat de schade die zij hierdoor heeft geleden dient te vergoeden.
De Nederlandse Vereniging voor Journalisten heeft naar aanleiding van de zaak-Boersma contact opgenomen met het OM en daarbij gewezen op het bijzondere kwetsbare positie van journalisten in landen als Turkije. Het OM heeft naar aanleiding van deze gesprekken toegezegd dat de zogenaamde Aanwijzing inzake de informatie-uitwisseling in het kader van de wederzijdse rechtshulp in strafzaken en de Aanwijzing toepassing dwangmiddelen en opsporingsbevoegdheden bij journalisten zullen worden aangepast (zie hier).
De Staat is verzocht om uiterlijk 1 november 2019 te reageren op de aansprakelijkstelling.
Ans Boersma wordt in deze zaak bijgestaan door Tom de Boer.
[Foto: Ans Boersma | Bron: @AnsBoersma]