Het gerechtshof Den Haag heeft bij tussenarrest van 24 december 2019 in de zaak over de Molukse treinkaping bij De Punt bepaald dat de advocaten van de nabestaanden van Max Papilaja en Hansina Uktolseja verruimde toegang krijgen tot cruciaal bewijsmateriaal. Het betreft drie geluidsopnames die tijdens de beëindiging van de treinkaping door de mariniers zijn gemaakt; één daarvan werd gemaakt door de mariniers van Aanvalsgroep 5 die in de kop van de trein Max Papilaja doodschoten.
Omdat het om gevoelig materiaal gaat, hadden advocaten Liesbeth Zegveld en Brechtje Vossenberg eerder slechts beperkt toegang gekregen tot dit materiaal. Enerzijds werden de opnames tijdens gesloten zittingen afgespeeld op de rechtbank. Anderzijds was bepaald dat in het kader van de voorbereiding van de zaak alleen de advocaten ze op afspraak konden komen beluisteren op het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH). Die luistersessies vonden dan steeds plaats onder begeleiding van een medewerker van het NIMH wat onderling overleg in de praktijk erg bemoeilijkte. Daarnaast is het NIMH een kennisinstituut van de Nederlandse Staat dat zich bevindt op het terrein van de Frederikkazerne, een militair complex in Den Haag. Dit laatste alleen al was een onoverkomelijk bezwaar voor bepaalde deskundigen (uit militaire hoek) die de advocaten weliswaar wilden assisteren bij de analyse van het materiaal, maar dat alleen vertrouwelijk wilden doen.
Met dit tussenarrest is het gerechtshof tegemoet gekomen aan het bezwaar van Papilaja en Uktolseja dat zij door alle beperkingen onvoldoende in staat waren de zaak in vrijheid en vertrouwelijkheid voor te bereiden. Dit is een fundamenteel recht dat onder meer wordt gewaarborgd door artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
De advocaten hebben door middel van een exhibitieverzoek aan het gerechtshof verzocht om de geluidsbanden op een neutrale locatie te mogen beluisteren zonder begeleiding (laat staan van een medewerker van de Staat). Het gerechtshof heeft nu bepaald dat de Staat de geluidsbanden beschikbaar moet stellen op de griffie tezamen met geschikte afspeel- en luisterapparatuur. Ter waarborging van de anonimiteit van te raadplegen deskundigen is een aparte raadsheer aangesteld die erop zal toezien dat alleen de advocaten van Papilaja en Uktolseja en door hen ingeschakelde deskundigen de opnames komen beluisteren. Deze aparte raadsheer en de griffiers die hem assisteren bij de uitvoering van het arrest, zullen geen mededelingen doen aan de zittingscombinatie over de personen die de geluidsbanden zullen beluisteren.
U vindt het tussenarrest hier.
Eerdere berichten